Dầu Mù u
Oleum calophylli inophylli
Dầu ép
từ hạt cùa cây Mù u (Calophyllum inophyllum L.) họ Bứa (Clusiaceae)
đã được tinh chế loại bỏ
phần “nhựa”.
Mô tả
Dầu lỏng
sánh, màu vàng tới vàng đậm,
mùi thơm hắc đặc trưng.
Định tính
Tỉ trọng tương đối: 0,9135 – 0,9155 (Phụ lục 6.6).
Chỉ số acid: 1 – 10 (Phụ lục 7.2).
Chỉ số xà phòng: 218 – 228 (Phụ lục 7.7).
Định tính hóa học:
Lấy 0,5 ml dầu,
thêm vào 2 ml ether ethylic, lắc đều cho tan. Thêm
2 ml cồn 95% lắc đều cho tan. Chia đều
dung dịch vào 2 ống nghiệm.
Thêm vào ống
nghiệm thứ nhất 2-3 giọt dung dịch
sắt III clorid 5% trong ethanol, lắc đều, dung
dịch có màu xanh dương đậm.
Thêm
vào ống nghiệm thứ 2 0,5ml KOH 0,5 N trong ethanol (TT). Lắc đều, thêm vài
giọt Thuốc thử
diazo (TT). Dung dịch có màu đỏ cam.
Định tính sắc ký: (Phụ lục 5.3)
Mẫu
thử: Hòa tan 0,1 g dầu trong 0,5 ml ether ethylic.
Mẫu
chuẩn: Hòa tan 0,1 g dầu Mù u chuẩn trong 0,5 ml
ether ethylic.
Sắc
ký lớp mỏng trên bản mỏng silica gel G,
hệ dung môi benzen – ethyl acetat (8:2). Chấm riêng biệt lên
bản mỏng khoảng 10 μl dung dịch thử và dung
dịch đối chiếu. Triển khai sắc ký
đến khi dung môi đi được 10 – 12 cm, lấy
bản mỏng ra, để khô ở nhiệt độ
phòng, phun lên bản mỏng dung
dịch vanilin - sulfuric (TT). Sấy bản mỏng ở
100 – 105oC trong khoảng 5 phút.
Mẫu
thử phải có các vết tương
đương với mẫu dầu Mù u chuẩn.
Bảo quản
Giữ trong chai
đầy, đậy nắp kín. Bảo quản
nơi mát, tránh ánh sáng.
Tính vị, quy kinh
Công năng, chủ trị
Cách dùng, liều lượng
THUYẾT MINH NỘI DUNG CHUYÊN LUẬN
DĐVN IV
DẦU MÙ U
Dầu Mù u là
một chuyên luận được xây dựng
mới. Khảo sát thực tế chúng tôi
nhận thấy hiện không có 1 quy trình chung
nào cho việc tinh chế dầu Mù u thô (Màu
xanh lá, đặc sánh) thành dầu Mù u
(màu vàng nhạt). Việc chế biến này
tùy thuộc vào từng cơ sở chế
biến dầu. Vì thế, dù hình thức
bên ngoài giống nhau (màu sắc, tỉ
trọng, các chỉ số) nhưng hàm
lượng các calophyllolid trong đó có
thể có nhiều khác biệt đặc
biệt là về hàm lượng.
Chuyên luận Mù u được
xây dựng dựa trên những khảo sát
thực tế. Trong chuyên luận, chúng tôi chỉ
xây dựng những chỉ tiêu định tính
cơ bàn, giúp xác định đúng
dầu Mù u. Chúng tôi không đưa vào chuyên
luận phần định lượng calophyllolid trong
dầu bằng phương pháp quang phổ vì
chất chuẩn calophyllolid chưa có phổ biến.
Phần định lượng này có thể
đưa vào lần xuất bản sau.
Phần tính
vị, quy kinh không phải là chuyên môn của chúng
tôi nên xin để lại cho các nhà chuyên môn về
y học cổ truyền bổ sung.
Ngày
28 tháng 3 năm 2007
Người
xây dựng chuyên luận
Trần
Hùng